مسئلۀ مکان‌یابی تسهیلات نامطلوب در شرایط عدم قطعیت: مدل‌سازی و الگوریتم حل

Authors

  • جواد بهنامیان دانشیار، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
  • پری‌سیما پاکروان کارشناسی ارشد، دانشکده مهندسی، گروه مهندسی صنایع،دانشگاه بوعلی سینا، همدان،ایران
Abstract:

در مسئلۀ مکان‌یابی تسهیلات نامطلوب برخلافِ تسهیلات مطلوب، تا حد امکان سعی می‌شود تسهیلات دور از مناطق دریافت‌کنندۀ خدمت استقرار یابند. در این پژوهش دربارۀ مسئلۀ مکان‌یابی این قبیل تسهیلات بحث شده است. در این مسائل بر اصطلاح «نه در حیاط خلوت من»، تمرکز و به پدیده‌های اجتماعی اشاره دارد. در این پدیده ساکنان با مکان‌یابی تسهیلات نامطلوب اطراف خانه‌هایشان مخالف‌اند. نمونه‌هایی از این تسهیلات شامل خطوط انتقال برق و مراکز بازیافت است. به‌دلیل اینکه درجۀ آلودگی حاصل از این تسهیلات با عدم‌قطعیت همراه است، در این پژوهش برای نخستین بار عملکرد این مسئله با در نظر گرفتن عدم‌قطعیت احتمالی ارزیابی شده است. این مسئله در فضای گسسته در نظر گرفته شده است. در این مسئله سه حالتِ ممکن برای دامنۀ تغییراتِ این دو پارامتر در نظر گرفته شده است. باتوجه‌به اینکه ارتباط و میزان اختلاف درجۀ آلودگی اصلی و حاشیه‌ای نیز نامشخص است، سناریوها براساس درجۀ اختلاف این دو پارامتر در نظر گرفته شده‌اند. با در نظر گرفتن این سناریوها، اهمیت درجۀ اختلاف این دو پارامتر در مسئلۀ مکان‌یابی تسهیلات نامطلوب بررسی شده است. در این پژوهش مدل ریاضی مسئله، روش‌های مواجهه با عدم‌قطعیت، مدل‌سازی مسائل برنامه‌ریزی تصادفی و روش استفاده‌شده در مسئلۀ درحال مطالعه ارائه شده است. باتوجه‌به NP-hard بودن مسئله، الگوریتم فراابتکاری شبیه‌سازی تبرید برای حل مسئله در ابعاد بزرگ پیشنهاد شده است. آزمایشات عددی برای ارزیابی و اعتبارسنجی مدل ریاضی و الگوریتم پیشنهادی در نظر گرفته شده است و عملکرد الگوریتم پیشنهادی در حل مسائل مختلف با الگوریتم ژنتیک موجود در ادبیات مسئلۀ درحال مطالعه، مقایسه و برتری آن ارائه شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

مکانیابی تسهیلات امدادی با شعاع پوشش متغیر تحت عدم قطعیت (مطالعه موردی: استان خراسان)

Relief logistics is one of the most effective tools in the crisis management. Growing number of global disasters and crisis events in Iran in the last decade indicates the importance of relief logistics planning more than before. Facility location of the resources allocation is the basic instrument in relief logistics before, in, and after each crisis. In this paper, covering radius of faciliti...

full text

بهینه‌سازی استوار مکان‌یابی تسهیلات - طراحی شبکۀ پایا در شرایط عدم قطعیت و در محیط رقابتی

در این مقاله، مدل برنامه‌ریزی خطی عدد صحیح مختلط دو تابع هدفه برای مسئلۀ مکان‌یابی تسهیلات - طراحی شبکه در محیط رقابتی و در شرایط عدم قطعیت ارائه می­شود. توابع هدف در این مدل، شامل کمینه­کردن هزینه‌ها و بیشینه­کردن جذابیت تسهیل برای مشتریان است. به­دلیل غیرقطعی­بودن پارامترهای تقاضای مشتریان و هزینۀ حمل‌ونقل، برای حل مدل، از روش بهینه‌سازی استوار مبتنی­بر سناریو استفاده شد. همچنین برای محیط رقا...

full text

تعیین شاخص سرمایه‌گذاری اقتصادی در تخصیص بهینه تسهیلات به صنعت گردشگری در شرایط عدم قطعیت

امروزه صنعت توریسم یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در بسیاری از کشورهای دنیا می‌باشد و توسعه آن در دستور کار بسیاری از دولت‌ها است. ایران نیز به دلیل داشتن مزیت‌های نسبی و طبیعی، تمدن باستانی و وجود آثار و ابنیه تاریخی و مذهبی از بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری در این صنعت برخوردار است. یکی از مهم‌ترین نهاده‌های اقتصادی که می‌تواند زمینه لازم را برای توسعه این صنعت مهیا سازد، اعطاء تسهیلات و کم...

full text

استفاده از بهینه سازی استوار برای حل مساله ی مکان یابی تسهیلات در شرایط عدم قطعیت

از آنجا که مساله ی مکان یابی تسهیلات از جمله مسائل استراتژیک بوده و بروز تغییرات در طول دوره ی برنامه ریزی غیر قابل اجتناب می باشد، در نظر گرفتن شرایط غیر قطعی در حل مساله الزامی می باشد. رویکرد بهینه سازی استوار از جمله تکنیک های مناسب برای تصمیم گیری در شرایط غیر قطعی می باشد که با اهدافی چون تضمین شدنی ماندن جواب و به طور خاص برای مساله ی مکان یابی، افزایش قابلیت اطمینان سیستم در تامین تقاضا...

طراحی شبکه لجستیکی معکوس باتعیین ظرفیت تسهیلات تحت عدم قطعیت

  این مقاله یک مدل تصادفی دومرحله‌ای را برای طراحی شبکه لجستیکی رو به جلو و معکوس در شرایط عدم قطعیت تقاضا و برگشتی ارائه می‌دهد . متغیرهای تصمیم‌گیری مرحله اول مربوط به دایر‌کردن هر یک از تسهیلات و تعیین ظرفیت آنها است، متغیرهای تصمیم‌گیری مرحله دوم، میزان مواد در جریان بین تسهیلات مختلف با توجه به سناریوهای موجود را تعیین می‌کند. تعیین ظرفیت حالت عدم قطعیت در طراحی شبکه‌های لجستیکی معکوس، از ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 10  issue 1

pages  1- 23

publication date 2019-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023